Kryzys gospodarczy z 2008 r. odbił się na gospodarkach całego świata, dotykając poszczególne z nich w różnym stopniu. Skutki kryzysu widoczne do teraz nie pozostały bez wpływu na priorytety i decyzje gospodarcze podejmowane w ramach Unii Europejskiej. Obserwując integrację gospodarczą należy przypomnieć, że wprowadzenie wspólnego rynku w życie w 1993 r. jest konsekwencją realizacji etapów integracji gospodarczej, zaproponowanych w ujęciu teoretycznym przez B. Balassa, który postulował dojście poprzez rynek do unii gospodarczej i walutowej (UGiW) i w konsekwencji pełnej unii (unii politycznej). Z założenia żaden z etapów wcześniejszych nie eliminuje dorobku etapów poprzednich, a osiąganie nowych jest dodawaniem kolejnych wspólnych elementów i usuwaniem istniejących na dotychczasowym etapie barier. Wspólny rynek nie jest wolny od wielu barier w zakresie przepływu towarów, usług, osób, kapitału oraz przedsiębiorczości. Ich usuwanie powinno pomóc funkcjonować w ramach UGiW i prowadzić do większej harmonizacji i koordynacji polityki gospodarczej, a w szczególności polityki fiskalnej, w Unii Europejskiej. Jest to w UE element relatywnie słaby w porównaniu z polityką monetarną. Polityka monetarna jest scentralizowana w ramach Europejskiego Banku Centralnego (EBC) oraz Europejskiego Systemu Banków Centralnych (ESBC). Polityka fiskalna (polityka wydatków, inwestycji, podatkowa etc.) podlega zaledwie harmonizacji, np. w zakresie stawek podatków pośrednich VAT. Zgodnie z założeniami teorii optymalnych obszarów walutowych proponowanych przez wielu ekonomistów (por. R. Mundell, P.B. Kennen, R.J. McKinnon), to właśnie polityka fiskalna powinna zostać ujednolicona w pierwszej kolejności, by potem stanowić fundament dla prowadzenia polityki monetarnej. W Unii Europejskiej podjęto próbę odmiennego podejścia do integracji gospodarczej, pozostawiając w rękach rządów państw członkowskich narzędzia polityki fiskalnej. Decyzja ta, podyktowana odmiennością poziomu rozwoju gospodarczego państw, wydawała się być racjonalna i umożliwiała reakcję polityków gospodarczych na zmiany koniunktury w różnych fazach cyklu gospodarczego – z uwzględnieniem recesji czy kryzysu. Zaś dążenie do wyrównywania poziomu rozwoju gospodarczego i społecznego jest jednym z celów w Unii Europejskiej. Jest warunkiem koniecznym procesu pogłębiania integracji.